Czy stal nierdzewna rdzewieje?

stal

Stal nierdzewna to wspólna nazwa dla pewnej grupy tego typu stopów o specjalnych właściwościach fizykochemicznych, charakteryzujących się wysoką odpornością na korozję. Ze względu na swoje szczególne cechy antykorozyjne i wytrzymałościowe znajduje szerokie zastosowanie w przemyśle. Produkty wykonane z takich surowców zachowują antykorozyjne właściwości nawet przez 50 lat. Mimo wszystko nie można wykluczyć powstawania rdzy, ponieważ tworzy się ona w wyniku wad konstrukcyjnych przedmiotów oraz podczas niewłaściwej eksploatacji. Zatem, czy stal nierdzewna rdzewieje?

Rodzaje korozji

W nierdzewnej stali szlachetnej tlen wchodzi w reakcję z wysokim stężeniem atomów chromu oraz tlenku. W ten sposób tworzą warstwę tlenkową uniemożliwiającą dalszy przebieg procesu. Nazywa się ją pasywną.

Cechy tej warstwy zależą od składu stopu. Stal nierdzewna ma nieporównywalnie większą odporność na korozję w porównaniu do innych, ale to nie znaczy, że jest całkowicie wolna od ryzyka wystąpienia takiego procesu.

Znajomość różnych odmian korozji atakujących stal nierdzewną umożliwia wybór odpowiedniego gatunku stopów odpornych na rdzewienie. To z kolei pozwala na dłuższe użytkowanie takich elementów. Istnieje kilka typów korozji:

  • korozja równomierna – stal nierdzewna rdzewieje równomiernie na całej powierzchni. Jest to najmniej groźna forma korodowania;
  • korozja międzykrystaliczna – to bardzo groźny rodzaj, ponieważ postępuje od powierzchni w głąb. Rdzewienie stali nierdzewnej następuje gwałtownie, zmniejsza się wytrzymałość i ciągliwość materiału, a stop nie tylko pęka, ale może się zupełnie rozsypać;
  • korozja wżerowa – to typ, kiedy powstają miejscowe ubytki. W tym wypadku ważny jest stan powierzchni stali – im jest gładsza i czystsza, tym rdzewienie postępuje wolniej. Dodatki stopowe zmniejszające ryzyko wystąpienia takiej korozji to przede wszystkim chrom, molibden oraz azot;
  • korozja szczelinowa – zastanawiając się, czy stal nierdzewna rdzewieje, warto wiedzieć, że projekt konstrukcji i połączeń z tego materiału powinien uwzględniać dopływ tlenu. Dzieje się tak, gdyż np. korozja szczelinowa jest wywołana stopniowym zanikaniem warstwy pasywnej w szczelinach. Takie obszary nie mogą się wystarczająco zregenerować wskutek zbyt małego napowietrzania.

Główne rodzaje stali odpornych na korozję

Główne rodzaje stali nierdzewnej to między innymi:

  • stal austenityczna,
  • stal martenzytyczna,
  • stal ferrytyczna.

Jeden z powszechnie stosowanych stopów stanowi także stal nierdzewna 316L. To austenityczny rodzaj, stosowany szczególnie w warunkach narażonych na wilgoć. Charakteryzuje się wyjątkową estetyką, ponieważ przypomina wizualnie srebro.

Czy stal nierdzewna rdzewieje? Taki rodzaj nie wykazuje niestety odporności w obliczu działania wody morskiej. Z tego względu w przypadku wystąpienia kontaktu ze słoną cieczą stal nierdzewna 316L może ulegać korozji. Jest ona popularnie wykorzystywana w przemyśle motoryzacyjnym, lotniczym i chemicznym, do wytwarzania zegarków, biżuterii czy stali chirurgicznej oraz do produkcji sprzętów gospodarstwa domowego.

Kiedy jeszcze stal nierdzewna rdzewieje?

Na rdzewienie stali nierdzewnej może mieć wpływ kilka czynników. Zazwyczaj przyczyną może być zanieczyszczenie stopu żelazem lub cząstkami stali węglowych. Do takich sytuacji dochodzi podczas użycia tych samych narzędzi do stali nierdzewnej, które były uprzednio wykorzystywane do cięcia innych rodzajów. Zdarza się też tak, kiedy prace są prowadzone w bezpośredniej odległości od takich stopów. Nie należy także transportować oraz magazynować razem stali czarnej i nierdzewnej. Do korozji może doprowadzić również kontakt z niektórymi substancjami chemicznymi, np. roztworami chlorków.

Aby stal nierdzewna jak najdłużej zachowała swoje właściwości, trzeba właściwie z nią postępować. Korozję wżerową należy od razu usuwać kwasem. Do czyszczenia i konserwacji najlepiej jest używać środków opartych na alkoholu. Natomiast pierwsze przebarwienia od razu po zauważeniu powinno się usuwać za pomocą nylonowej gąbki albo ściereczki. Należy unikać szczotek drucianych, ponieważ mogą pozostawić osady stali węglowej.